19/08/17 20:49:22
Το Βενετσιάνικο αυτό νόμισμα των 2 SOLDI που κόπηκε στα τέλη του 17ου αιώνα είναι επισημασμένο από νόμισμα ασημένιου παρά κοπής της περιόδου Μουσταφά Γ' (1757-1774. Το νόμισμα το δείχνω και σε φωτογραφία παρακάτω. Η επισήμανση αυτή έχει 2 εκδοχές. Είτε ο Σουλτάνος προσπάθησε να εξοθωμανίσει τα νομίσματα στις συναλλαγές του Ελλαδικού χώρου κυριαρχόντας νομισματικά κι επιβάλλοντας την δική του νομισματική ισχύ έναντι των Βενετών , είτε απλώς δοκιμάστηκε στο Οθωμανικό αμόνι η σφραγίδα του ασημένιου οθωμανικού παρά πάνω στο Βενετσιάνικο νόμισμα. Εδώ πρέπει ν'αναφέρω ένα απόσπασμα από το βιβλίο : ΤΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ TOY
ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΚΑΙ
ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
ΧΩΡΟΥ (15ος-18ος α,)
ΕΥΤΥΧΙΑ Δ. ΛΙΑΤΑ
Διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών/ΕΙΕ
σελ87-88
"Σε μια προσπάθεια πάντως
ενός χωροχρονικού π ρ ο σ δ ι ο ρ ι σ μ ο ύ - π ο λ ύ γενικού,
πολύ σχηματικού- θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα
οθωμανικά νομίσματα, καθώς είναι αυτονόητο, έχουν
μεγαλύτερη
κυκλοφορία
στις
τουρκοκρατούμενες
περιοχές, τα βενετσιάνικα καταβάλλεται μέριμνα από
τις Αρχές να επιβληθούν στις βενετικές κτήσεις με
τάση ταυτόχρονα να επεκταθούν και στις οθωμανικές,-87-
ΤΑ ΝΟΜΊΣΜΑΤΑ TOY ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΟΎΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΟΎΜΕΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ ΧΏΡΟΥ
ενώ τα νομίσματα των άλλων ευρωπαϊκών κρατών
έχουν ευκολότερη διείσδυση και βρίσκουν απρόσκο
πτη και γενικότερη αποδοχή τόσο στις βενετοκρατού
μενες όσο και στις τουρκοκρατούμενες ζώνες.
Η νομισματική κατάσταση που βρήκαν οι
Οθωμανοί στις ελληνικές περιοχές που κατέκτησαν
ήταν μια απίστευτη πανσπερμία χρυσών, αργυρών και
χάλκινων δυτικών νομισμάτων, αποτέλεσμα των φρά
γκικων κυριαρχιών και των εμπορικών συναλλαγών
μεταξύ Δύσης κι Ανατολής, επικοινωνίας που εντάθηκε
ιδιαίτερα από την εποχή των Σταυροφοριών. Με τη
δημιουργία στην Ανατολή των διάφορων φράγκικων
κρατιδίων και ηγεμονιών υπήρξε αφενός αθρόα εισα
γωγή από ευρωπαϊκά νομίσματα των κυριάρχων κι
αφετέρου νομισματοκοπή επιτόπου πλήθους νέων
κερμάτων, τα οποία παράλληλα με τα βυζαντινά (υπέρ-
πυρα, βυζάντια, κωνσταντινάτα, κομνηνάτα, μανοηλάτα,
παλαιολογάτα, τραχέα, δουκάτα, άσπρα, κεράτια, δηνά
ρια κ.ά.), κατάλοιπα της καταλυθείσας αυτοκρατορίας
και σε περιορισμένη οπωσδήποτε κλίμακα, συνέχιζαν
να κυκλοφορούν όχι μόνο στις περιοχές των συγκε
κριμένων κρατιδίων, αλλά ευρύτερα σε όλο τον χώρο
της Ανατολής. Εξάλλου, φορτία ολόκληρα ασημένιων
νομισμάτων (grossi, gigliati, torneselli, soldini,
migliaresi κ.ά.) μεταφέρονται από ευρωπαίους εμπό
ρους από τη Δύση στις ανατολικές αγορές για τις ανά
γκες του εμπορίου. Καθώς είναι γνωστό, η Δύση χαρακτηρίζεται ως ζώνη αργύρου, ενώ η Ανατολή ως
ζώνη χρυσού.
Αντιμέτωπος με αυτό τον νομισματικό κυκεώνα,
ο Σουλτάνος δεν θα αργήσει να θέσει σε κυκλοφορία
και το δικό του "εθνικό" νόμισμα, σύμβολο δύναμης
και εξουσίας, καθώς το νόμισμα με τις έκτυπες σ'
αυτό απεικονίσεις ή τις επιγραφές (τα οθωμανικά νο
μίσματα είναι ανεικονικά) γίνεται για κάθε ηγεμόνα
ένα ευέλικτο μέσο πολιτικής προπαγάνδας, αλλά κυ
ρίως πλούσια πηγή κέρδους.
Το νομισματικό αυτό πολύπλεγμα επιτείνεται
από το γεγονός ότι τα διάφορα νομίσματα δεν ανή
κουν σε ένα ενιαίο νομισματικό σύστημα, δεν αποτε
λούν δηλαδή πολλαπλάσια ή υποδιαιρέσεις ενός και
μόνο νομισματικού συστήματος, αλλά η σχέση που τα
διέπει είναι κατά κανόνα σχέση απλής ανταλλακτικής
ισοτιμίας. Έτσι, δίπλα στο νομισματικό σύστημα του
υπέρπυρου ή του Βυζάντιου υπάρχει το νομισματικό
σύστημα της λίρας, του δουκάτου, του τσεκινιού, της
λίρας tournois και Βέβαια αργότερα του γροσιού.
Ο διμεταλλισμός ή ορθότερα ο συμμεταλλισμός,
η παράλληλη δηλαδή κυκλοφορία χρυσών και αση
μένιων νομισμάτων δίχως καθορισμό της μεταξύ τους
σχέσης, θα είναι το χαρακτηριστικό της περιόδου
αυτής, σε αντίθεση με το Βυζάντιο, όπου ίσχυε ο μο-
νομεταλλισμός με νομισματική βάση τον χρυσό.
ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΚΑΙ
ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
ΧΩΡΟΥ (15ος-18ος α,)
ΕΥΤΥΧΙΑ Δ. ΛΙΑΤΑ
Διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών/ΕΙΕ
σελ87-88
"Σε μια προσπάθεια πάντως
ενός χωροχρονικού π ρ ο σ δ ι ο ρ ι σ μ ο ύ - π ο λ ύ γενικού,
πολύ σχηματικού- θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα
οθωμανικά νομίσματα, καθώς είναι αυτονόητο, έχουν
μεγαλύτερη
κυκλοφορία
στις
τουρκοκρατούμενες
περιοχές, τα βενετσιάνικα καταβάλλεται μέριμνα από
τις Αρχές να επιβληθούν στις βενετικές κτήσεις με
τάση ταυτόχρονα να επεκταθούν και στις οθωμανικές,-87-
ΤΑ ΝΟΜΊΣΜΑΤΑ TOY ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΟΎΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΟΎΜΕΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ ΧΏΡΟΥ
ενώ τα νομίσματα των άλλων ευρωπαϊκών κρατών
έχουν ευκολότερη διείσδυση και βρίσκουν απρόσκο
πτη και γενικότερη αποδοχή τόσο στις βενετοκρατού
μενες όσο και στις τουρκοκρατούμενες ζώνες.
Η νομισματική κατάσταση που βρήκαν οι
Οθωμανοί στις ελληνικές περιοχές που κατέκτησαν
ήταν μια απίστευτη πανσπερμία χρυσών, αργυρών και
χάλκινων δυτικών νομισμάτων, αποτέλεσμα των φρά
γκικων κυριαρχιών και των εμπορικών συναλλαγών
μεταξύ Δύσης κι Ανατολής, επικοινωνίας που εντάθηκε
ιδιαίτερα από την εποχή των Σταυροφοριών. Με τη
δημιουργία στην Ανατολή των διάφορων φράγκικων
κρατιδίων και ηγεμονιών υπήρξε αφενός αθρόα εισα
γωγή από ευρωπαϊκά νομίσματα των κυριάρχων κι
αφετέρου νομισματοκοπή επιτόπου πλήθους νέων
κερμάτων, τα οποία παράλληλα με τα βυζαντινά (υπέρ-
πυρα, βυζάντια, κωνσταντινάτα, κομνηνάτα, μανοηλάτα,
παλαιολογάτα, τραχέα, δουκάτα, άσπρα, κεράτια, δηνά
ρια κ.ά.), κατάλοιπα της καταλυθείσας αυτοκρατορίας
και σε περιορισμένη οπωσδήποτε κλίμακα, συνέχιζαν
να κυκλοφορούν όχι μόνο στις περιοχές των συγκε
κριμένων κρατιδίων, αλλά ευρύτερα σε όλο τον χώρο
της Ανατολής. Εξάλλου, φορτία ολόκληρα ασημένιων
νομισμάτων (grossi, gigliati, torneselli, soldini,
migliaresi κ.ά.) μεταφέρονται από ευρωπαίους εμπό
ρους από τη Δύση στις ανατολικές αγορές για τις ανά
γκες του εμπορίου. Καθώς είναι γνωστό, η Δύση χαρακτηρίζεται ως ζώνη αργύρου, ενώ η Ανατολή ως
ζώνη χρυσού.
Αντιμέτωπος με αυτό τον νομισματικό κυκεώνα,
ο Σουλτάνος δεν θα αργήσει να θέσει σε κυκλοφορία
και το δικό του "εθνικό" νόμισμα, σύμβολο δύναμης
και εξουσίας, καθώς το νόμισμα με τις έκτυπες σ'
αυτό απεικονίσεις ή τις επιγραφές (τα οθωμανικά νο
μίσματα είναι ανεικονικά) γίνεται για κάθε ηγεμόνα
ένα ευέλικτο μέσο πολιτικής προπαγάνδας, αλλά κυ
ρίως πλούσια πηγή κέρδους.
Το νομισματικό αυτό πολύπλεγμα επιτείνεται
από το γεγονός ότι τα διάφορα νομίσματα δεν ανή
κουν σε ένα ενιαίο νομισματικό σύστημα, δεν αποτε
λούν δηλαδή πολλαπλάσια ή υποδιαιρέσεις ενός και
μόνο νομισματικού συστήματος, αλλά η σχέση που τα
διέπει είναι κατά κανόνα σχέση απλής ανταλλακτικής
ισοτιμίας. Έτσι, δίπλα στο νομισματικό σύστημα του
υπέρπυρου ή του Βυζάντιου υπάρχει το νομισματικό
σύστημα της λίρας, του δουκάτου, του τσεκινιού, της
λίρας tournois και Βέβαια αργότερα του γροσιού.
Ο διμεταλλισμός ή ορθότερα ο συμμεταλλισμός,
η παράλληλη δηλαδή κυκλοφορία χρυσών και αση
μένιων νομισμάτων δίχως καθορισμό της μεταξύ τους
σχέσης, θα είναι το χαρακτηριστικό της περιόδου
αυτής, σε αντίθεση με το Βυζάντιο, όπου ίσχυε ο μο-
νομεταλλισμός με νομισματική βάση τον χρυσό.